Barista to osoba, która przygotowuje oraz podaje napoje kawowe na bazie espresso. W wielu krajach termin barista jest często stosowany również w przypadku samych pracowników kawiarni, którzy przygotowują zarówno espresso, jak i inne napoje kawowe. Chociaż termin "barista" odnosi się technicznie do kogoś, kto został profesjonalnie przeszkolony w przygotowywaniu espresso, może być również używany do opisania każdego, kto ma wysoki poziom umiejętności w robieniu innych rodzajów kaw takich, jak latte czy cappuccino.
Pochodzenie słowa barista
Słowo barista pochodzi z Włoch, gdzie oznacza "barmana", który serwuje napoje alkoholowe i bezalkoholowe, w tym napoje kawowe i espresso. Włoski termin jest neutralny pod względem płci i występuje wyłącznie w liczbie pojedynczej. W języku angielskim jest słowo to jest neutralne pod względem płci, ale pojawia się w liczbie pojedynczej (barista) lub mnogiej (baristas). W języku polskim mianem baristy określa się zarówno kobietę, jak i mężczyznę wykonujących ten zawód. Termin ten jest ograniczony do osób serwujących napoje na bazie kawy i nie obejmuje tych, którzy przygotowują i serwują napoje alkoholowe. Istnieje polskie określenie tej profesji – kawiarz – ale ni dobyło ono zbyt dużej popularności. Znacznie częściej używa się określenia „barista”.
Opis pracy baristy
Ogólnie rzecz biorąc, bariści pracujący w kawiarniach obsługują profesjonalne ekspresy do kawy. Podczas, gdy ich praca może wydawać się prosta, nowoczesne urządzenia do parzenia kawy są dosyć skomplikowane. Niektóre z nich są manualne i wymagają ogromnych umiejętności, treningu i dostosowania się do niuansów każdego rodzaju kawy, warunków pogodowych panujących danego dnia, preferencji osoby pijącej i innych czynników. Inne maszyny są "super-automatyczne". Wymagają jedynie załadowania ziaren i naciśnięcia przycisku.
Poza wytwarzaniem espresso, bariści zajmują się również spienianiem i parzeniem mleka, aby przygotować szeroki wachlarz napojów na bazie espresso. Zadaniem baristy jest poznanie różnic między napojami na bazie kawy. Jest ich mnóstwo. Przykładem może być Cortado, które składa się z równych części gęstego parzonego mleka i espresso.
Dla wielu baristów, obsługa klienta jest kluczową częścią ich pracy. To barista podaje przygotowane napoje, a wielu klientów kawiarni kontaktuje się bezpośrednio z nim. W większych kawiarniach bariści mogą pracować „za kulisami” i nie wchodzić w interakcje z klientami, ale w mniejszych lokalach zazwyczaj osoba przyjmująca zamówienie zajmuje się również jego realizacją i z reguły robi to na oczach klienta.
Szkolenie i doświadczenie baristy
Barista może zdobywać umiejętności zawodowe, uczęszczając na szkolenia dla baristów. Jednak część baristów uczy się korzystając z wieloletniego doświadczenia innych pracowników kawiarni. Wielu baristów jest dumnych ze swoich umiejętności i spędza lata na szlifowaniu konkretnych technik tworzenia doskonałych napojów kawowych. Bardziej doświadczeni bariści często mają za zadanie szkolenie nowych pracowników zatrudnionych w danej kawiarni. Szkolenie może obejmować codzienne czynności, ale może dotyczyć także tworzenia idealnych napojów oraz obsługi skomplikowanych urządzeń.
Konkursy baristyczne
Ta obsesyjna wręcz tendencja do ulepszania własnego rzemiosła doprowadziła do powstania wielu lokalnych i międzynarodowych konkursów baristycznych. Najbardziej znanymi i szanowanym zawodami wśród baristów są teraz Mistrzostwa Świata Baristów (w skrócie WBC), które są co roku organizowane w innym kraju. U nas również organizowane są Mistrzostwa Polski Baristów.